کد مطلب:9473 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » احكام

از سويي مي گوييم مطالب قرآن هيچ گاه كهنه نمي شود و مربوط به همة دوران است؛ از سويي مي بينيم در قرآن مطالبي است مانند احكام غلام و كنيز كه امروزه كاربردي ندارد. نيز در اسلام احكامي است مانند حق حبوه در ارث، كشيدن آب از چاه، تطهير در خزينه، مكروه بودن عكاسي صورت و ... كه امروزه كاربردي ندارد. چگونه مي توان اين ها را پاسخ داد؟

قرآن از ديدگاه قرآن شناسان كتابي بي نظير است. اين كتاب ساختة دست بشر نيست. قانون زندگي بشريت است. در مطالب خود اختصاص به امّتي مانند امت عرب يا طايفه اي از طوايف مانند مسلمانان ندارد بلكه با طوايف خارج از اسلام سخن مي گويد چنان كه با مسلمانان مي گويد. هم چنين قرآن با هر يك از طوايف به احتجاج و دعوت مي پردازد و هرگز خطاب خود را مقيّد به عرب بودن نمي كند.

قرآن مشتمل بر هدف كامل انسانيت است زيرا هدف انسانيت كه با واقع بيني سرشته شده جهان بيني كامل و به كار بستن اصول اخلاقي و قوانين عملي است كه مناسب و لازمة همان جهان بيني باشد: يهدي إلي الحقّ و إلي طريق مستقيم؛[46] قرآن مجيد به سوي حق و راهي راست هدايت مي كند. قرآن بيان خود را تام و كامل مي داند: إنّه لقول فصل ما هو بالهزل؛[47] قرآن سخني است برنده و جدا كنندة حق از باطل و هزل و ياوه سرايي نيست.

اميرالمؤمنين(ع) فرمود: قرآن نوري است كه بايد به آن اقتدا كنند. آن را به سخن آريد اگر چه هرگز با زبان عادي سخن نمي گويد. اما بدانيد در قرآن علوم آينده و اخبار گذشته و داروي بيماري ها و نظم حيات اجتماعي شما هست.[48]

قوانين مدوّن در قرآن براي همة زمان ها است. از جمله قانون برده داري.

برده داري كه قبل از اسلام رواج داشته و بعد از ظهور اسلام به كلي ملغي نشد چون در مجموع طرحي مفيد در نگهداري اسيران جنگي كه از كفار گرفته مي شد، بود. گرچه برده داري و رقيّت الزامي نيست و حاكم اسلامي مي تواند بر اساس مصلحت اسلام و مسلمانان آنان را آزاد يا مبادله كند.

مسائل ارث در زمان ما نيز قابل اجرا است و مسائلي از قبيل كشيدن آب از چاه و عكس برداري و تطهير در خزينه در جايي از قرآن نيآمده است. در كتاب هاي قانون غالباً قوانين به صورت كلّي بيان مي شود مثلاً در قرآن عبادتي به نام نماز يا حج با ذكر بعضي جزئياتش بيان شده و تمامي جزئيات آن بيان نشده است. جزئيات توسط پيامبر(ص) و ائمه(ع) بيان شده است.[49]

جامع بودن قرآن به معناي اين است كه تمامي دستورهايي كه براي زندگاني پاك و شرافتمندانه انسان ها لازم است در آن وجود دارد. در مقايسة قرآن با ديگر كتاب هاي آسماني و غير آسماني به خوبي معلوم است كه قرآن جامع تر و بهتر و فصيح تر و شيواتر است.

[46] احقاف (46) آية30.

[47] طارق(86) آية 14.

[48] نهج البلاغه، خطبة 158.

[49] قرآن در اسلام، علامة طباطبائي؛ تفسير الميزان، ج 1، ص 58 به بعد.